دموراژ (Demurrage) در حمل و نقل دریایی، جریمه‌ای است که به صاحب کالا یا نماینده قانونی او، در صورت عدم تحویل کانتینر در زمان مقرر، توسط شرکت کشتیرانی یا فورواردر تحمیل می‌شود. در قراردادهای حمل دریایی، مدت زمانی مشخص برای تحویل کانتینر پس از تخلیه از کشتی تعیین می‌شود. این مدت زمان معمولاً بین 7 تا 21 روز است. در صورتی که صاحب کالا یا نماینده قانونی او، کانتینر را در مهلت مقرر تحویل ندهد، شرکت کشتیرانی یا فورواردر می‌تواند روزانه جریمه‌ای به نام دموراژ به او تحمیل کند. مقدار دموراژ معمولاً بر اساس حجم کانتینر و مدت زمان تاخیر محاسبه می‌شود. در برخی موارد، شرکت کشتیرانی یا فورواردر ممکن است نرخ دموراژ را به صورت درصدی از ارزش کانتینر تعیین کند. دموراژ یکی از هزینه‌های مهم حمل دریایی است که می‌تواند به طور قابل توجهی بر هزینه‌های کل حمل و نقل تأثیر بگذارد. بنابراین، صاحبان کالا یا نمایندگان قانونی آنها باید توجه ویژه‌ای به زمان تحویل کانتینر داشته باشند.
دلایل تاخیر در تحویل کانتینر
دلایل مختلفی می‌تواند منجر به تاخیر در تحویل کانتینر شود. برخی از این دلایل عبارتند از:
- تأخیر در ترخیص کالا از گمرک
- تأخیر در تخلیه یا بارگیری کانتینر در بندر
- تأخیر در حمل کانتینر از بندر مبدا به بندر مقصد
- تأخیر در تحویل کانتینر به صاحب کالا یا نماینده قانونی او
راه‌های جلوگیری از دموراژ
برای جلوگیری از دموراژ، صاحبان کالا یا نمایندگان قانونی آنها باید اقدامات زیر را انجام دهند:
- پیش از حمل کالا، با شرکت کشتیرانی یا فورواردر در مورد زمان تحویل کانتینر توافق کنند.
- در صورت امکان، عملیات ترخیص کالا از گمرک را پیش از تخلیه کانتینر از کشتی انجام دهند.
- در صورت تاخیر در تخلیه یا بارگیری کانتینر در بندر، بلافاصله با شرکت کشتیرانی یا فورواردر تماس بگیرند.
- در صورت تاخیر در حمل کانتینر از بندر مبدا به بندر مقصد، بلافاصله با شرکت کشتیرانی یا فورواردر تماس بگیرند.
- در صورت تاخیر در تحویل کانتینر به صاحب کالا یا نماینده قانونی او، بلافاصله با شرکت کشتیرانی یا فورواردر تماس بگیرند.
